Metody i nowe koncepcje w nauce czytania w wychowaniu przedszkolnym

 

Czytanie – to kojarzenie znaków pisma (druku) jakiegoś języka z treścią danego tekstu. Czytanie może być głośne lub ciche. Przy czytaniu głośnym następuje kojarzenie znaków pisma ze znakami języka dźwiękowego i odpowiednimi znaczeniami. Czytanie ciche stosuje się gdy dzieci dobrze nauczą się czytać.

Dzieci żyją dziś w zupełnie innym świecie, o którym my dorośli często nie mamy pojęcia. Nagle wszyscy ludzie stali się częścią nawzajem przenikającej i zazębiającej się sieci połączeń i przepływu informacji opartych na wynalazkach elektronicznych. Już dzieci przedszkolne zdają sobie z tego sprawę. Zmieniły się ich oczekiwania i ambicje. Umiejętność czytania nie jest już dla nich celem samym w sobie, ale środkiem do poznawania świata.

Wszyscy, którzy zajmują się nauką czytania, począwszy od teoretyków, a na nauczycielach kończąc, widzą złożoność tego problemu. Wciąż poszukuje się skutecznych metod nauki czytania, lecz ze względu na wieloaspektowość tej dziedziny nie można znaleźć uniwersalnej metody, która odpowiadałaby każdemu dziecku.

W ostatnich latach proces czytania u dzieci został niewątpliwie przyspieszony przez wzrastającą liczbę środków masowego przekazu i coraz łatwiejszą ich dostępność. Opanowanie umiejętności czytania to cel, który dość wcześnie wyznacza sobie dziecko już w wieku przedszkolnym. O tym, jak będzie przebiegał proces nauki czytania, decydują właściwości psychofizycznego i społeczno-emocjonalnego rozwoju dziecka.

Zgodnie ze współczesnymi założeniami celem edukacji przedszkolnej jest wszechstronny rozwój dziecka, dlatego naukę czytania należy traktować jako jeden z elementów rozwijających dziecko.

Nauka czytania w przedszkolu ma nieco inny charakter niż w szkole. Jest to przede wszystkim stymulowanie dzieci do opanowania umiejętności czytania i podtrzymywania ich zainteresowania samodzielnymi próbami czytania. Opanowanie czytania powinno być kontynuowane i doskonalone w toku edukacji szkolnej. Ogromne znaczenie mają metody, za pomocą których dziecko stopniowo i właściwie do swego rozwoju przyswaja sobie umiejętność czytania. Podstawowym kryterium wyboru odpowiedniej metody nauki czytania powinny być specyficzne cechy danego języka. W Polsce dominuje metoda analityczno-syntetyczna w odmianie wyrazowej. Konieczność poznania sylab, cząstek wyrazowych i liter, by móc poprawnie identyfikować różne formy tego samego wyrazu, jest niezbędna ze względu na fleksyjny charakter naszego języka. Oprócz tej metody ważną rolę odgrywa metoda globalna, polegająca na całościowym odczytywaniu wyrazów.

Pojawiło się również wiele nowych koncepcji nauki czytania. Nie są to jednak zupełnie inne metody, lecz modyfikacje metody analityczno-syntetycznej i globalnej m.in.:

• Metoda barwno-dźwiękowa Heleny Metery

• Metoda wprowadzenia w świat pisma Ireny Majchrzak

• Naturalna nauka języka – program nauki czytania powstały z inicjatywy W. Pye

 

W poniższym artykule możecie Państwo dowiedzieć się więcej na temat tych metod.

Zapraszamy do lektury: INNOWACYJNE_METODY_NAUKI_CZYTANIA_W_PRZEDSZKOLU.doc